Wie een eigen huis koopt, krijgt te maken met de fiscus. Natuurlijk heeft u gehoord van de hypotheekrenteaftrek als onderdeel van de inkomstenbelasting. Maar er zijn meer fiscale zaken. Op deze pagina vindt u een overzicht van de belastingen waar u als (toekomstig) huiseigenaar mee te maken heeft.

Belastingen voor u

De fiscale aandachtspunten van een hypotheek verschillen nogal per persoon. Voor een starter op de woningmarkt gelden andere eisen dan voor degene die voor 2013 al een hypotheek had. We zetten de specifieke zaken voor u op een rij.

Overzicht van de belastingen die van belang zijn voor:
Starters
Verhuizen
Oversluiten

Overzicht belastingen

Inkomstenbelasting

De hypotheekrenteaftrek is onderdeel van ons systeem van inkomstenbelasting. Onze inkomsten worden voor de belastingheffing verdeeld in drie groepen, de 'boxen'.

  • Box 1: Inkomsten uit werk en woning (loon, uitkeringen, pensioenen en... de eigen woning)
  • Box 2: Inkomsten uit aanmerkelijk belang (bedrijfseigenaren)
  • Box 3: Inkomsten uit sparen en beleggen (vermogen: vermogensrendementsheffing)

De eigen woning wordt gezien als een bron van inkomsten en valt in box 1. De kosten die u voor de bron van inkomsten maakt zijn aftrekbaar, dat zijn hier de hypotheekrente en de kosten van de hypotheek. Over het totale belastbaar inkomen in box 1 wordt belasting geheven via een schijvensysteem. Dat houdt in dat over het eerste deel van het inkomen een lager percentage belasting betaald wordt dan over het volgende deel. Zo zijn er twee schijven. De hoogste schijf waarin uw totale inkomen valt bepaalt het belastingvoordeel van de hypotheekrenteaftrek. Daardoor hebben mensen met een hoog inkomen meer voordeel van de aftrek dan bij een lager inkomen.

Voorbeelden belastingschijven en hypotheekrenteaftrek

Joachim kan € 8.000 aftrekken door zijn hypotheek. Zijn inkomen valt in de eerste schijf, waar het belastingpercentage op 36,97% staat. Zijn belastingvoordeel is dan € 2.958 jaar.

Elena is de buurvrouw van Joachim. Ze kan precies hetzelfde bedrag aftrekken door haar hypotheek. Haar inkomen valt in de tweede schijf, met een percentage van 49,5%. De hypotheekrenteaftrek is gemaximeerd op 36,97% voor 2024. Het belastingvoordeel van Elena komt uit op € 2.958 per jaar.

Er zitten nog heel wat haken en ogen aan het fiscale voordeel over hypotheken. Denk bijvoorbeeld aan het eigenwoningforfait (EWF). Die haken en ogen leggen we uitgebreid uit op de pagina over de Werking van de hypotheekrenteaftrek.

Die hypotheekrenteaftrek krijgt niet iedereen met een huis en een hypotheek. Er kleven de nodige voorwaarden aan. Die werken we uit op de pagina Voorwaarden hypotheekrenteaftrek.

Tot en met 2013 konden er nog hypotheekvormen afgesloten worden met een systeem waarbij pas aan het eind van de looptijd werd afgelost. Daarvoor werd dan een kapitaal opgebouwd, dat belastingvrij was als aan de voorwaarden voldaan werd. Meer over dit fiscaal slim sparen voor het aflossen van de hypotheek leest u op de pagina Belastingvrij kapitaal opbouwen.

Overige belastingen

De inkomstenbelasting is niet de enige belasting die aan de orde is voor een koper of eigenaar van een eigen huis. Er zijn meer belastingen waar u mee te maken kunt krijgen:

  • Gemeentelijke belastingen en heffingen
  • Overdrachtsbelasting
  • Btw
  • Schenkbelasting

We bespreken ze op de pagina Overige belastingen.